Marriage of Koers, Hindrick~Hindricks (b. , d. BET 1772 AND 1782) and Boelen, Antje~Jans (b. , d. AFT 1772)

Note: Hij leent 2-03-1750 600 car. gld. aan zijn vader Hindrick Coerts enwordt daardoor in het bezit gesteld van de hele boedel (Veele huisnummer24) onder voorwaarde dat hij z'n vader en moeder zal onderhouden. Hijzet het bedrijf van zijn vader op huisnummer 24 dus voort.

Note: Bene werd bakkersknecht bij Van Wijk te Roswinkel en bij Buzeman teWeerdingermond. Per 19.11.1918 kwam hij in diest van de gemeenteGroningen als gaarder van de bruggen over het Stadmusselkanaal (zijnvader daar gaarder bij het 2e verlaat) en over Tweede Exlo‰rmond. Op17.11.1931 werd hij gaarder bij de koppelsluis te Nieuwe Pekela. Hijbleef dit tot zijn vroege dood in 1955. Bene was een erg preciese man.Rond de sluis moest alles keurig aangeharkt zijn en de sluisdeurenmoesten heel voorzichtig gesloten worden. Ook als zijn zoon Aike zijnwerk wel eens overnam, keek hij hier nauwlettend op toe. Het was nietbest als de sluisdeuren met een klap sloten. Aike kreeg dan flink dewind van voren. Henderika moest na de dood van Bene desluismeesterwoning verlaten en ging wonen in een bejaardenwoning aan deMeidoornlaan te Nieuwe Pekela. Hier logeerden haar kleinzoons Roel Vos(1947-1995) en Benny Velema (geb. 1951) regelmatig bij haar. Zeverhuisde rond 1965 naar het bejaardentehuis 'De Clockstede' even verderop. Hier was ze hulp en toeverlaat van menig bewoner. Haar laatstelevensjaar werd ze verpleegd in het verpleegtehuis in Veendam.

Note: Willem heeft diverse beroepen gehad zoals dienstknecht, zeeman, koopman,veenbaas en brugwachter-wegwerker in dienst van de gemeente Groningen.Ze hebben op evenveel plaatsen gewoond: Wedde, hier doet hij april 1863een bestelling voor cognac en rum, Blijham (1864), Emmer Compascuum(1866), Ellersinghuizen (1869), Weende (1871), De Maten (1875) enMunsterseveld (1881). In deze laatste plaats was hij werkzaam alsveenbaas, o.a. in dienst van de vervener Reijners, van wie we weten dathij aandeelhouder was van de "Maatschappij Het Emmer Compascuum" (inieder geval tot maart 1894). In 1881 werd hij aangesteld als onbezoldigdpolitieambtenaar (diender) binnen de gemeente Emmen. De reden was omgoedkoop toezicht te houden in het Munsterscheveld vanwege hetveelvuldig uitbreken van veenbranden. Aardig detail is dat slechts tweedagen na zijn aanstelling hij zelf beticht werd van brandstichting.Wellicht was iemand ontevreden over de keuze van Willem. In hetgemeentearchief van Emmen bevindt zich een handgeschreven briefje vanWillem aan de burgemeester met het verzoek tot het plaatsen van eenschutstal, vanwege veel overlast van loslopende schapen en geiten. Hijzat ook in het schoolbestuur van de openbare lagere school te EmmerCompascuum. Hij deed niet tevergeefs een beroep op het ministerie vanBinnenlandse zaken, zodat er omstreeks 1894 een leerkracht in EmmerCompascuum werd geplaatst. In mei 1891 vestigde hij zich vanuitMunsterseveld weer in de gemeente Vlagtwedde en wel in Ter Apelkanaal B604. Zijn beroep is dan wegwerker. Hier zal hij ook overlijden. De naz'n overlijden opgemaakte successiememorie gaf een batig saldo aan vanfl 107,97. Zijn weduwe en zoon Wubbertus - die postbode is - vertrekkenmei 1905 weer naar Emmen. Zijn zoon Jan zal zich ontwikkelen tot eengrote vervener.

Note: Aike was in 1830 als militair gelegerd in Belgi‰. Toen een paard van eenponton sprong, ging hij er achteraan en bracht het naar de overgang vande Schelde. Hij bleef in ieder geval tot 1836 gelegerd in Brabant. Voorzijn huwelijk had hij toestemming nodig van de luitenant-kolonelkommandant der afdeling kurassiers nr. 1 te Oudenbosch d.d. 26 februari1836. Na hun huwelijk kwam Aike op 12 mei 1836 met attestatie vanVlagtwedde naar Bourtange. Vanaf die tijd was hij landbouwer daar; circa1840 vertrokken ze naar Hoorn (gem. Wedde), waar Aike spoedig overleed.

Note: Het huwelijk tussen Jan en Antje werd voltrokken door ds Borgesius vanBellingwolde. Voordien werd een huwelijksakte opgesteld in bijzijn vands T. Schmaal van Wedde. Jan zette het bedrijf van zijn vader op erveJolingh II te Veele (huisnummer 19) voort na zijn zusters te hebbenuitgekocht. Antje ontving uit de scheiding van haar ouderlijke goederen(De Laan no 70 te Onstwedde) 160 Car. gld. Op 23.5.1797 scheiden Jan enAntje hun goederen als volgt: de oudste zoon Roelf, thans meerderjarigen staande te trouwen met Jantje Harms Joling, zal inwonen bij de oudersen de bezittingen erven; hij moet uitkeren aan zijn broeders Wubbe enJan en zijn zuster Roelfje elk 425 Car. gld. Bij de begrafenis van Janop vrijdag 25 september 1801 te Veele werd - zoals gebruikelijk was -voor de diaconie van de hervormde gemeente Vlagtwedde gecollecteerd. Deopbrengst bedroeg het forse bedrag van 2 gl. 5 st. 7 duiten. Hunvolwassen geworden zonen Roelf en Jan kwamen dus van Veele, vandaar datze in 1811 beide de familienaam Velema (of Veelema zoals we een enkelekeer tegenkomen) kiezen, wat iets betekent als man uit Veele. AlleVelema's dus stammen van dit echtpaar af, waarbij direct al twee takkenzijn te onderscheiden: de kleine groep van afstammelingen van zoon RoelfJans Velema en de zeer grote groep van afstammelingen van de jongerezoon Jan Jans Velema.

Note: Willemtje was voor huwelijk dienstmeid te Vriescheloo en Ter Apel. Nahun huwelijk vestigden ze zich in De Maten (gem. Emmen). Uit dithuwelijk: Janna geb. Hooiland (gem. Emmen), tr. 29.4.1893 met TammeBontkes, koopman.

Note: Jan wist zich van arbeider bij zijn huwelijk op te werken tot een grotevervener en winkelier te Emmer-Compascuum. In 1904 stonden nevenstaandeadvertenties in de krant. Op een gegeven moment was hij ‚‚n van derijkste mannen van Drenthe. Hij ging met de huisarts en vervenerLubberman de vennootschap onder firma Lubberman & Velema aan. Haarveenderijen besloeg enkele honderden ha. Ook hun plaatsgenoot, deonderwijzer Sipke Kloosterman maakt enige tijd deel uit van de firma. Defirma leverde ook turfplaat dat gebruikt werd als(warmte)isolatiemateriaal. Het was echter ook erg brandbaar wat de redenis dat het nooit op grote schaal is gebruikt. Tegen het einde van deeerste wereldoorlog - Kloosterman was al eerder uit de firma getreden -raakte de firma in ernstige liquiditeitsproblemen en in 1924 ging deonderneming failliet. Nog in dat zelfde jaar overleed Jan. Hij werd metRoelfien Ottens christelijk gereformeerd. Roelfin bleef na de dood vanhaar man in Emmer-Compascuum wonen. Hun nageslacht zal diversepredikanten van dit kerkgenootschap voortbrengen.

Note: Aike kwam per 1.5.1891 in dienst van de gemeente Groningen als gaardervan de boomgelden bij de Weerdingermond op een jaarwedde van fl 50,--met vrije woning en tuin. Ze woonden op 't Kethuis, zo genoemd naar deketting die over het water werd gespannen. Hij bleef dit tot 1.5.1902,toen hij werd benoemd tot gaarder bij het Bulsterverlaat (bij De Bult)op "eene beloning van fl 400,-- per jaar alsmede 5 84er ge‹ndeverlaatsgelden met vrij genot van woning en grond en met dien verstandedat door hem voor zijn indiensttreding zekerheid van de gemeente zalmoeten worden gesteld tot een bedrag van fl. 325,--". Hier woonde hij ophet zgn. Bulsterverlaatshuis. Een jaar later volgde zijn benoeming totgaarder bij het verlaat van Eexterveen. Weer twee jaar later werd hijbenoemd tot gaarder bij het 2e verlaat te Stadsmusselkanaal(Stenenverlaat) op een jaarwedde van nog steeds fl. 400,--, vrij wonenen grond en 5van ge‹nde verlaatsgelden. In 1906 was de opbrengst vande verlaatsgelden hier fl. 9229,25. Deze functie zou hij tot zijn doodvervullen.

Note: Ze woonden eerst in Rotterdam, verhuisden toen naar Musselkanaal envestigden zich uiteindelijk te Amsterdam. Roelf Jan was oorspronkelijkvan zijn vak smid. Hij was voor korte tijd ambtenaar bij degemeentepolitie en werd later verwarmingsmonteur bij het CentraalGenootschap Kindertehuizen Nederland te Amsterdam.

Note: In 1941 was Hendrik brigadier der Rijksveldwacht te Meeden. Hij brachthet uiteindelijk tot politiecommissaris te Drachten. Uit dit huwelijk:Douwe Aike Visser, geb. De Bult 29.10.1929, civiel ingenieur, tr.Drachten 20.1.1961 met Tjeertske Kuiper, geb. Middelburg 5.8.1931[Barendrecht]; Antje Visser, geb. Meeden 8.4.1939, tr. J. van der Veen[Sonnega].

Note: Volgens het huwelijkscontract van 30.5.1724 nemen de ouders van Roelfhun schoondochter Jantien - haar vader was meier op Joling - op in hungehuurde huis. Roelfs zusters Roelfien en Lucke worden uitgekocht (netals zijn halfbroeders en -zuster Hindrick, Swier, Trijncke en Albertzijn afgeboedeld volgens contract van 27.12.1721). Bruidsouders belovenmee te geven fl 100,- en diverse goederen. Roelf neemt in dat jaar depacht van het Smitserve (huisnummer 25) van zijn vader over. In 1730moet hij een boete betalen van fl 5,-- betalen wegens slaan. Alsbijdrage voor de "Lantsoldaet: Veeler Cluft 7, Roelef Coerts fl 0-10-0"in 1734. Volgens het lidmatenregister van Vlagtwedde komen Roelf enJantien op 7.3.1738 met attestatie van Onstwedde. "Roelf Koerts enJantje Jans tot Smeerling" kopen op 25.11.1756 voor 1520 Car.gld. vanHindrick Berents Bossen en Aaltje Hindricks tot Veele de erve Jolingh IIte Veele (huisnummer 19): "een behuising met tuin met de daarin zijndetwee leerkuipen en een camp daarin tot Veele, O, Z en W buirgront, ten NJan Harberts; 9 ackeren bouwland; een mollenwaers over de Veeler BuirHamrick; een venne, zijnde miedland te Veele met nog een camp miedlandin de Bellingwolder Ham". Op 12.1.1765 wordt nog over hem vermeld:"Besetting ter betaling van Vlagtwedder kerkschulden Veele 92 - RoelfKoerts fl 0-17-0. Opvallend bij hun kinderen is dat er geen zoon Coertis, zoals volgens de vernoemingsgebruiken te verwachten is. De anderegrootouders zijn namenlijk wel vernoemd. De herkomst van de naam Klaasis niet duidelijk. Op 6.5.1767 werd een scheidingsakte gemaakt, waarbijde enige zoon Jan Roelfs, die op het punt stond te huwen met AntjeWubbes, in het bezit werd gesteld van de boerderij, met alle toebehoren,op voorwaarde dat de ouders tot hun dood op de boerderij mochten blijvenwonen. Dochter Imcke Roelfs ontving een bedrag van fl 525,--. Over deandere dochters werd niet gesproken. Deze in 1756 aangekochte boerderij,gesticht op grond die oorspronkelijk deel uitmaakte van de land behorendbij erve Jolingh I (huisnummer 18), bleef tot na de oogst van 1986 inbezit van de familie Velema/Dijkhuizen. De boerderij werd in de zomervan 1948 door blikseminslag verwoest.

Note: Ze woonden op erve Broers I te Veele (huisnummer 5), dat ze op 9.12.1757kochten van Folkert Harms in de Boven Pekel A voor de koopsom van 280Car.gld.: "seekere behuisinge en tuin met 2 derde parten van de hofstaande en gelegen tot Veele, belending: O. en N. boerenmarke / Z. JanKlaassen / W. Jan Harms Timmerman, alles zoals verkoper het op 3.12.1757heeft gekocht van de weduwe van Albert Klaassens, exempt de derde partvan de hoff soo verkoper an sich behoudt" (Wegman, Vlagtwedde II, 90).Uit dit huwelijk: Jan Harms Timmer, geb. Veele, ged. Vlagtwedde30.5.1751, won. Veele (erve Broers I), overl. Veele tussen 1797 en 1804,tr. Vlagtwedde 8.5.1774 met Janna Andries, geb. Veele, ged. Vlagtwedde19.3.1751, overl. Veele (erve Broers I) 21.02.1823, dr. van AndriesGeerts en Grietien Hilwerts Meems (5 kinderen); Jantijn Harms Timmer,ged. Vlagtwedde 14.1.1753, tr. Onstwedde 6.4.1783 met Hindrik Engels;Aaltje Harms Timmer, geb. Veele, ged. Vlagtwedde 9.2.1755, tr. Sellingen15.3.1777 met Hindrik Willems Molanus; Swaantie Harms Timmer, geb.Veele, ged. Vlagtwedde 16.1.1757; Roelf Harms Timmer, geb. Veele, ged.Vlagtwedde 3.11.1759, ov. v¢¢r 19.4.1774; Grietje Harms Timmer, geb.Veele, ged. Vlagtwedde 3.4.1763, tr. Roswinkel 21.4.1782 met HansHiskes; Trientien Harms Timmer, geb. Veele, ged. Vlagtwedde 20.1.1765,tr. Wedde 16.6.1791 met Hendrik Berents Smook; Roelfijn Harms Timmer,geb. Veele, ged. Vlagtwedde 12.2.1769.

Note: Coert Hindricks - afkomstig van Leer - pacht per 1 november 1685 hetSmitserve te Veele (huisnummer 25). In het huwelijkscontract tussenCoert en zijn 2e vrou w Imcke wordt overeengekomen dat de viervoorkinderen van Coert moeten worden onderhouden tot hun 16e jaar. Hijbelooft aan Trijncke Swiers een 2 of 3 jarige vaas. De bruid brengt fl160,- in. Op 21.4.1727 betaalt Coert nog aan de eigenaar van hetSmitserve Jan ten Velthuis zijn pacht groot fl 0-18-0.

Note: Tjakke Harms Joling koopt in 1803 voor fl 800,- een boerderij te Veele(huisnummer 31). Tjakke en Roelfijn gaan hier wonen maar reeds indatzelfde jaar overlijdt Tjakke. Roelfijn verkoopt op 23.4.1804 delijftocht (bestaande uit de boerderij), die ze krachtenshuwelijkscontract heeft, voor fl 800,- aan de vader en een broer vanTjakke, Sipke genaamd. Deze is reeds landbouwer op de boerderij 30 teVeele en combineert dus de exploitatie van beide boerderijen. Laterkoopt hij De Stobben te Vlagtwedde. Na Roelfijns 3e huwelijk met PieterJacobs Kruiter op 24.12.1804 verhuist ze naar zijn woonplaats Bourtange.
Uit dit laatste huwelijk: Johannes Kruiter, geb. Bourtange 1.2.1814,ged. Bourtange 27.2.1814.

Note: Hij bestierde aanvankelijk met zijn oudere broer Roelf de boerderijJolingh II (huisnummer 19) te Veele. Hij woonde echter met z'n gezin opJolingh I (huisnummer 18) bij Geert Aikes Nannings. In oktober 1816kocht hij echter bij een openbare verkoping de boerderij annex herbergDe Stakenborgh voor 2625 gulden van de erfgenamen van Hendrik Bontkes,een oude vriend van zijn vader: een behuizing getekend nummer 84 met 2mud land daaraan gelegen genaamd de Stakenborg; een waarsgerechtigheidover de Vlagtwedder Hamrik; een kamp langs de Pastoorstuin ca. 6 mudgelegen bij de Bourtange; een Kijlkamp, groot 2 mud gelegen aan hetvoorgaande perceel; een kamp, groot 2 mud, ook aldaar gelegen; deJelijskamp, groot ca. 5 mud ook bij de Bourtange. Jan Jans was naastlandbouwer ook herbergier. Hij kocht regelmatig grond en De Stakenborghwerd de grootste boerderij in de omgeving. Jan sloeg eens eenbelastingontvanger in elkaar toen die zijn varkens in beslag wildenemen. Hij werd hiervoor vast gezet in het Huis van Arrest inWinschoten. Na een lange procedure werd hij vrij .gesproken omdat debelastingontvanger de meeste schuld bleek te hebben. Als gevolg van ditproces bezitten we van hem een behoorijk signalement. In een ordonnantievan de Regtbank van Eersten Aanleg te Winschoot, gedateerd 18.11.1825,wordt hij omschreven als "zijnde lang ‚‚n el, zeshonderd vijfennegentigstreepen - als hebbende een mager aangezigt - bleeke kleur - donkerbruinhaar en wenkbrauwen - gewoon voorhoofd - ligt blauwe oogen - gewone neusen mond - enigermate langwerpige kin - donkerbruine baard en sprekendede Nederduitsche taal met Groninger tongval".Na het overlijden van zijneerste vrouw in 1835, vond hij een huishoudster in Antje Elzes Bos. Tweejaar later tijd trouwde hij met haar.

Note: Hij zette het bedrijf van zijn vader op 'de Stakenborgh' voort. Zijnnaam staat op de gevelsteen. Hij werd daar geboren en bleef er tot z'ndood wonen. Helaas overleed zijn opvolger - zoon Johannes - voor hem enmoest de boerderij in 1916 verkocht worden.

Note: Johannes was beoogd opvolger op de Stakenborg en hielp reeds spoedig meein het bedrijf. Na zijn huwelijk gaan ze - zoals gebruikelijk - bij zijnouders inwonen. Jacomina is de kleindochter van Jan Jans jr. Ze is ergbekend op de Stakenborg, want zowel haar grootvader als haar moeder zijnop de Stakenborg geboren. Johannes overleed al in 1914, een jaar eerderdan zijn vader. De Stakenborg raakte snel in verval. Vader Elze is teoud en zoon Jan Jans kan het niet aan. In 1916 of 1921 (zoon Wouter wasnog slechts 11/16 jaar) werd de boerderij verkocht, na precies 100 jaarin bezit van de familie Velema te zijn geweest, aan de familie Heukers,die het in 1976 nog in bezit hadden. Hier werd in 1989 de zeer geslaagdeeerste reunie van de Velema's gehouden.

Note: Wouter hoefde niet in militaire dienst. Uit dit huwelijk: DieverkaMargrietha Henderika Bos, geb. 1873, won. Oude Pekela, tr. Vlagtwedde4.5.1901 met Albert Frenkel, geb. Vlagtwedde 1866, veldwachter, zn. vanHendrik Karel Frenkel en Grietje Teis; Jacomina Bos, geboren 1.3.1874;Jacomina Bos, geb. 1.8.1875; Jacomina Bos, geb. Bourtange 28.7.1876,overl. ald. 14.6.1924, begr. ald., tr. Vlagtwedde 17.6.1899 met JohannesVelema, geb. Stakenborg 22.4.1873, landbouwer, overl. Stakenborg5.5.1914, zn.van Elze Velema en Saartje van Hateren (zie VIwwwwww); JanBos, geb. 22.4.1878; Wouter Bos; Trientje Bos; Saartje Bos.

Note: Jan Jans woonde tijdens zijn eerste huwelijk in Wedde. De vader van zijneerste vrouw Harm Egberts Bruining boerde op Ellersinghuizen huisnummer1. Hij was voor 11/30 deel in de marke van Weende (totaal 960 ha)gerechtigd. Zijn erfgenamen bleken bij de markeverdeling vanEllersinghuizen in 1846 4 waardelen in bezit te hebben,vertegenwoordigende ca. 60 ha). Na zijn 2e huwelijk met Diewerka - dieeen hele mooie vrouw geweest moet zijn - kochten ze op 5.12.1850 voor fl6000,-- een boerderij binnen de vesting van Bourtange met ca 36,5 ha vanlandgebruiker Johannes Hans van Hateren. Hij nam daarnaast steeds meerde taak van zijn dader op de Stakenborg over, daarbij bijgestaan dooroudere broer Wiltnannes, die na zijn huwelijk ook in Bourtange was gaanwonen.

Note: Jan Jans en Henderika vertrokken - na hun huwelijk - in juni 1917 naarArnhem.